Kiedy należy zapewnić pracownikowi odzież BHP? Kwestie związane z bezpieczeństwem i higieną pracy (w skrócie BHP) spędzają sen z powiek wielu przedsiębiorcom, właścicielom, prezesom czy też kierownikom głównie dużych zakładów, gdzie zatrudnionych są setki, a czasami tysiące pracowników. Każdego dnia obsługują oni dużą ilość maszyn produkcyjnych, co non stop rodzi niebezpieczeństwo zdarzenia się wypadku podczas wykonywanej pracy.
Dlatego tak dużą wagę przykłada się do kwestii bezpieczeństwa w firmach, pracodawcy zobowiązani są do organizowania regularnych szkoleń BHP na terenie zakładu oraz wyposażenie pracowników w specjalną odzież BHP mającą chronić ich własną odzież a przede wszystkim zdrowie i życie.
Jak to jednak jest rzeczywiście z tą odzieżą, trzeba ją zapewnić czy też nie? Czy wiesz, że pracownik, którego prywatna odzież uległa zabrudzeniu lub zniszczeniu podczas pracy może z tego tytułu pozwać pracodawcę do sądu? Jeżeli nie wyposażysz pracownika w odzież BHP i obuwie robocze, a zachodzi taka potrzeba, pracownik może także odmówić wykonywania pracy i będzie miał do tego pełne prawo. W poniższym tekście wskazujemy, w jakich sytuacjach należy zapewnić pracownikom odzież BHP, a kiedy mogą korzystać z własnej.
Kiedy należy wyposażyć pracownika w odzież BHP?
Nie każdy pracodawca ma prawny obowiązek wyposażania zatrudnionych pracowników w odzież i obuwie robocze. Taki obowiązek istnieje w dwóch sytuacjach. Po pierwsze, gdy odzież własna pracownika lub jego obuwie może ulec zniszczeniu bądź znacznemu zabrudzeniu w skutek wykonywanej pracy na rzecz pracodawcy. Drugą sytuacją jest, gdy użycie odzieży i obuwia roboczych jest konieczne ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Kiedy pracodawca ma obowiązek wyposażyć pracownika w środki ochrony indywidualnej?
Obowiązek taki zachodzi, gdy konieczne jest zabezpieczenie pracownika przed działaniem szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w miejscu wykonywania pracy. Wówczas ma obowiązek przydzielić zatrudnionemu środki ochrony indywidualnej, których podstawowym zadaniem jest zabezpieczenie go przed tymi zagrożeniami. Co zaliczamy do odzieży ochronnej i środków ochrony? Są to elementy ubiory pracownika chroniące jego kończyny dolne i górne, głowę, twarz i oczy, układ oddechowy, słuch a także sprzęt chroniący przed upadkiem pracownika, jeśli prace wykonywane są na wysokości.
Zobacz koniecznie na stronę ze szkoleniami BHP wstępnymi i okresowymi online .
Czy przepisy ściśle określają stanowiska pracy, na których trzeba przydzielać odzież bhp?
Odpowiedź na to pytanie brzmi: nie. Ostateczną decyzję w sprawie ustalenia stanowisk, na których odzież i obuwie robocze muszą być stosowane podejmuje pracodawca. Określa on także rodzaje środków, odzieży i obuwia roboczych, których używanie jest wymagane na określonych stanowiskach pracy. Pracodawca jest również zobowiązany do stałej kontroli, czy pracownicy noszą ubrania ochronne na wskazanych stanowiskach. Oczywiście decyzja o konieczności noszenia odzieży ochronnej na danym stanowisku musi być skonsultowana z zakładową organizacją związkową, przedstawicielami pracowników oraz wyspecjalizowanym podmiotem lub osobą zajmującą się bezpieczeństwem i higieną pracy. Analogicznie ustala się stanowiska pracy, na których oprócz odzieży i obuwia roboczych wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej.
Czy pracodawca może pozwolić pracownikom na korzystanie z własnej odzieży BHP na stanowisku pracy?
Tak, ale należy już na wstępie zaznaczyć, że jest to dopuszczalne tylko na niektórych stanowiskach. Ostateczną decyzję dotyczącą użytkowania własnej odzieży również podejmuje pracodawca, wskazując takie stanowiska w specjalnym akcie lub regulaminie firmy. Oczywiście, nie ma on pełnej dowolności w określaniu takich stanowisk. Istnieją pewne obostrzenia, przez które na wielu stanowiskach zabronione jest stosowanie własnej odzieży i obuwia.
Chodzi tu głównie o stanowiska, na których praca polega na bezpośredniej obsłudze maszyn i innych urządzeń technicznych. Dotyczy się to zwłaszcza dużych hal produkcyjnych, gdzie pracownicy obsługują maszyny na swoim stanowisku pracy. Dodatkowo zakaz używania własnej odzieży istnieje podczas prac, które powodują intensywne brudzenie lub skażenie środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.
Czym jest ekwiwalent za używanie własnej odzieży podczas pracy?
Wskazywanie stanowisk, na których pracownicy mogą korzystać z własnej odzieży nie jest sposobem na oszczędność pieniędzy w firmie. Pracownikowi takiemu przysługuje specjalny ekwiwalent, który pracodawca jest zobowiązany wypłacać za nie dostarczenie pracownikom odzieży i obuwia BHP. Jedyną oszczędnością w takich przypadkach, jest oszczędność czasu i zasobów ludzkich, które poświęcane są na wykonywanie zakupów odzieży roboczej.
Co w przypadku kiedy nie wypłacimy pracownikowi ekwiwalentu? Ma on prawo odmówić wykonywania swojej pracy, a zaległości dochodzić na drodze sądowej w procesie z przedsiębiorcą. Podobnie sytuacja wygląda, w przypadku zaniżania ekwiwalentu. Tutaj również pracownik może walczyć o swoje pieniądze przed sądem.
